AtReS - Revista Situasaun - Marsu Tetun Final

Size: px
Start display at page:

Download "AtReS - Revista Situasaun - Marsu Tetun Final"

Transcription

1 REVISTA SITUASAUN MARSU 2013 ASUNTU NE EBÉ PRESIZA ATENSAUN IHA FULAN IDA NE E: Buatus Grupu 51 Kaer Aikulit at Tensaun Konflitu iha Fronteira Asaun Violénsia entre grupu arte marsiais balu TENDENSIA KONFLITU Total Insidentes ne ebé relata ASUNTU NE EBÉ PRESIZA ATENSAUN Evidensia foun liga ba Grupu 51 kaer aikulit aat Polísia Subdistritu Hatulia, Distritu Ermera hetan evidensia foun liga ba tendensia konflitu liga ho buátus grupu 51 1, (ne ebé ema diskonfia iha ligasaun ho insidentes violensia ualu iha Distritu Ermera durante fulan Novembru 2012). Rezultadu monitorizasaun Belun iha Marsu 2013, relata evidensia liga ho aikulit ne ebé grupu bálu uza laos atu hetan poder majiku, maibé aimoruk ne e rasik báinhira utiliza, bele fó impaktu bá ema nia saude, Analiza dadus insidenti sae iha Marsu 2013, Bele hetan sumariu insidenti iha Maske total insidentes ladun aas, insidente hirak ne'e iha fulan Marsu inklui oho mate ema nain 5. Ne'e inklui ida iha Same, Manufahi ne'ebe iha relasiona ho violensia entre joven, no (4) iha Railaco, Ermera liga ho violensia Artes Marsiais nomos iha relasionadu ho disputa rai (Railaco seidauk tama iha sistema AtReS- nia monitorizasaun. destinu ou mate. Evidensia ne e, detekta iha Subdistritu Hatolia (Ermera), mane ida hanesan ulun bo ot bá Aimoruk/aikulit ne ebé ulun bo ot grupu aprezenta no halo klarifikasaun ba fungsaun husi aikulit iha stasaun polisia Subdistritu Hatulia. grupu ne ebé utiliza aikulit, báinhira bá to os haluhan tiha aimoruk ka aikulit iha uma. Mumentu ne e, nia kaben hetan foti kedas aikulit ka aimoruk ne e bá hato o no entrega iha estasaun Polísia Subdistritu Hatolia (Ermera). Bainhira fila husi to os, nia kaben informa katak ohin hau hetan aimoruk balu tau hela iha uma laran, hau tauk nune e bá entrega ona iha 1 Grupu 51 signifika katak, ema pesoal ida tenke iha membru nain lima, bele involve iha grupu no utiliza aimoruk hodi hetan poder majiku)

2 polísia. Nune e, nia kaben ne e mós ho tauk bá apresenta a an iha polísia, no polísia halo kedas investigasaun hodi klarifka kona- bá fungsaun husi aikulit ne ebé utuliza. Rezultadu klarifikasaun mane ne ebé utuliza aimoruk katak, nia an rasik hanesan responsavel ka Bispo husi grupu 51. Ema ne ebé involve membru grupu, sei hetan kartaun grupu no simu fita tara iha kakorok hafoin bele utuliza aimoruk. Aimoruk ka aikulit ne ebé utuliza laos atu hetan poder majiku, maibé bele fó impaktu ba ema kakorok kotu, mate. Aikulit ne ebé utiliza hanesan fuk, berlindus, boro abut, segaru LA rohan ha at no ai abut seluk. Tendensia konflitu ne ebe akontese iha Novembru 2012, ho insidente (9) inklui iha Distritu Ermera (8) iha Subdistritu Letefoho (7), Hatolia (1) no Distritu Liquiça (Bazartete) (1). Maske nune e, husi insidente ne ebé akontese iha 2012, laiha ema ruma hato o evidensia hanesan aikulit ne ebé grupu ne e atrai ema atu involve iha grupu, iha espetativa atu hetan poder majiku ho informasaun no oportunidade furak hanesan báinhira involve iha grupu sei hemu aimoruk ne ebé halo ema matenek, bele hetan serbisu no seluk tan. Ho evidensia ne e, maske iha Konstituisaun RDTL laiha artigu ruma hodi regula kona- bá atitude ema kaer aikulit, maibé knaar Polísia presiza kontinua halo investigasaun hodi identifika motivu husi asaun grupu ne ebé utiliza aikulit, nune e existensia grupu ne e labele kontinua eziste no fó impaktu hamosu insidente violénsia ne ebé fó impaktu to o ema kanek no mate. Atu prevene tensaun konflitu ne e, iha tempu ne ebé insidente barak akontese iha Novembru 2012, Belun koopera ho Padre Parokia Letefoho no Polísia hodi transforma informasaun bá komunidade, maibé asaun ne e presiza kontinua no bebeik implementa. Tanbáne e, papel importante husi Lideransa komunitaria bele koopera hamutuk ho polísia hodi bele realiza sorumutu ho komunidade iha suku- suku hodi transforma informasaun bá komunidade, nune komunidade liu- liu joven sira labele fasil monu bá informasaun falsu hodi involve iha grupu sira. TENSAUN KONFLITU IHA FRONTEIRA Preokupasaun Komunidade iha Atauro Iha Fulan Marsu Rede Prevensaun no Responde Konflitu (RPRK) Atauro realiza sorumutu nakloke ho Autoridade lokal no NGO Belun, hodi halo diskusaun bá observa situasaun parte polítik, ekonomia, sosial no relasaun external hodi identifika tensaun konflitu ne ebé akontese ba halo asaun prevensaun. Iha sorumutu ne e, partisipante sira identifika katak, Iha Atauro sei bele mosu tensaun konflitu iha fronteira Atauro (Timor- Leste) ho suku Liran, Subdistritu Maluku, Propinsia Ambon (Indonézia), liga ho insidente ne ebé akontese iha tinan Insidente hirak ne e akontese ligadu ho istoria hanesan: Komunidade Subdistritu Atauro (Dili), 2

3 antes tinan 1975 iha okupasaun Portugal koumunidade ou família barak mak halai bá hela iha Liran (Indonezía), tanba laiha kbi it selu imposto ba governu Portugal. Iha tempu okupasaun Indonézia to o Timor- Leste ukun rasik a an iha tinan 1999, relasaun entre komunidade Timor oan ne ebé hela iha Atauro no Liran diak. Depois de Timor- Leste hetan Independensia, atu kontinua hametin relasaun entre Timor oan iha Atauro (Timor- Leste) ho Timor oan iha Suku Liran, Subdistritu Maluku provinsia Ambon (Indonézia), Lideransa Komunitaria Atauro ho Suku Liran hamosu inisiatva hodi halo akordu no Regulamentu entre komunidade parte rua. Pontu importante husi Akordu no Regulamentu hanesan: Suku Liran (Indonézia) 1. Komunidade Liran bele bá halo negosia ka fa an ikan iha Atauro 2. Komunidade Liran bele bá visita família iha Atauro 3. Komunidade Liran bele asesu 9 báhan pokok/nesesidade baziku iha Atauro Atauro (Timor Leste) 1. Komunidade Atauro bele bá luku tasi iha Liran to o deit Wetar 2. Komunidade Atauro bele bá vizita família iha Liran no Wetar 3. Komunidade Atauro bele bá sosa gazoel, mina rai, no gazolina iha Liran no Weter Liga ho akordu ne e, durante tinan bárak, parte rua kumpri no implementa duni. Maibé iha dia 4 de Novembru 2012, Xefe Suku Liran ho mane balun lori ikan direita bá fa an iha Dili. Wainhira fila husi Dili, Polísia Maritima Atauro halo kapturasaun bá Xefe Suku Liran (Indonézia) ho mane bálu, lori bá iha Suku Biloi (Atauro) Timor- Leste no haruka sira bomba rai. Momentu ne e Xefe Suku Liran (Indonézia) la halo reasaun ruma. Maibé wainhira Xefe Suku fila fali bá to o iha Suku Liran (Indonézia) espalla informasaun bá komunidade Liran (Indonézia) katak, komunidade Atauro halo torturasaun bá nia. Momentu ne e, Juventude husi Suku Liran, halo kedas reasaun hodi báku joven mane nain rua husi Suku Biqeli, Subdistritu Atauro, ne ebé visita hela família iha Suku Liran (Indonézia). Ho insidente ne e, komunidade parte rua hahu relasaun ladiak, no la dun implementa ona akordu ne ebé iha. Relasionadu ho Akordu no regulamentu ne ebé lideransa komunitaria parte rua halo, bele dehan positivu tanba hanesan lideransa komunitaria iha papel importante atu kria relasaun diak entre komunidade iha fronteira. Maibé husi aspetu legal, liga ho relasaun external, nasaun ho nasaun, Estadu mak bele halo desizaun iha aspetu hotu no Polisia husi rai ida- idak presija responde tuir lei. Atu prevene eskalasaun violénsia iha futuru, lideransa komunitaria parte rua bele realiza sorumotu ka dialógu entre parte rua, atu hametin fali relasaun komunidade parte rua. Parte seluk atu fasilita relasaun entre família ne ebé hela iha Atauro no Liran, Governu bele 3

4 implementa polítika hodi halo negosiasaun ho Governu Indonézia atu bele fasilita Border Pas (Pasa fronteira) ba komunidade iha Suku Liran (Indonézia) ho Atauro (Timor- Leste). Membru TNI balu ameasa ba Joven Mane nain haat no baku Joven mane na in ida iha Oe- cusse Involvementu membru TNI iha insidente violénsia nafatin akontese husi fulan bá fulan, bázeia bá rezultadu monitorizasaun Belun. Husi insidente (3) iha Janeiru- Fevereiru, Insidente (2) involve TNI, nune e kontinua nafatin relata insidente (2) iha Marsu involve membru TNI. Insidente ne e akontese iha dia 8 de Marsu 2013, iha báiro Naktuka, Aldeia Manan, Suku Bene Ufe, Subdistritu Nitibe. Mane nain haat bá sira nia to os besik fronteira Naktuka ho Oepoli, báinhira besik to os hasoru TNI ne ebé halo patroliamentu no sira halo ameasa ho lia fuan bá mane nain haat ne e. TNI mos baku mane joven ida husi mane haat ne e no sira hadau tiha katana ne ebé joven ne e kaer, no sira lori bá postu TNI. Momentu akontese insidente, membru UPF Postu Manan, halo hela mós patroliamentu, hare asaun ne ebé halo husi membru TNI bá joven mane ne e, maibé membru UPF lahalo intervensaun ruma. Depois de akontesemntu, hafoin membru UPF bá tuir TNI nia postu hodi foti fali katana ne ebé TNI hadau. Membru TNI balu estraga ai- han iha to os komunidade Aldeia Quibiselo, Oe- cusse Fontes informasaun Belun relata katak iha dia 4 de Marsu 2013, iha area Faot Básin, Aldeia Quibiselo, Suku Bobometo, Subdistritu Oesilo, Distritu Oecusse, membru Tentara Nasional Indonesia (TNI) ne ebé iha fronteira tama iha area to os komunidade husi Quibiselo nian hodi estraga aihan iha to os laran. Ezijensia komunidade Oe- cusse PNTL tau Postu UPF iha Naktuka Atu asegura seguransa ba komunidade bainhira halo to os iha area besik fronteira, no prevene involvementu TNI iha insidente, komunidade Subdistritu Nitibe kontinua husu Komandante Polísia Nasional atu halo asaun imediata hodi kumpri promesa ne ebé hato o ona iha vizita Sua.Exelensia Prezidente RDTL, iha dia 21 de Janeiru 2013, katak iha tempu badak sei tau postu UPF iha Naktuka. Ezijensia ne e ho razaun fundamental katak iha Naktuka tensaun konflitu aas liu kompara ho sudistritu seluk, no Naktuka mak hanesan area disputa. Maske estratejia Governu bá dahuluk halo ona Postu UPF iha Subdistritu Oesilo. ASUNTU NE EBÉ PRESIZA ATENSAUN Depois de grupu CPD- RDTL fila ba idak- idak nia Distritu Depois de Governu foti desizaun hodi fó mandatu bá PNTL atu fasilita grupu CPD- RDTL ne ebé konsentra iha Fatuberlihu (Manufahi) fila bá idak- idak nia Distritu, Iha Subdistritu Maliana (Bobonaru), akontese istoria- malu entre membru grupu CPD- RDTL bálu ne ebé foin fila husi Subdistritu Fatuberlihu (Manufahi) ho komunidade, ho razaun membru grupu CPD- RDTL sira ne e laiha kartaun eleitoral, no iha tempu kalan sempre halo movimentu lao bá mai halo 4

5 komunidade labele deskansa ho diak. Insidente ne e hetan atuasaun husi Polísia Esquadra Maliana. Rezultadu hare iha Subdistritu Fatuberlihu Parte seluk, liga ho rezultadu hare ne ebé grupu CPD- RDTL husik hela, fontes informasaun katak to o agora grupu CPD- RDTL rasik lahatene rezultadu husi natar ne e, governu atu hola/sosa ho presu oinsa, tanba seidauk iha konkordansia ida entre governu no grupu CPD- RDTL. Tanba ne e, Governu liu husi Ministériu Komersiu Industria no Ambiente kontinua diskusaun nakloke ho grupu CPD- RDTL atu bele iha konsensus ida ba presu husi rezultadu hare ne ebé kuileta ona. Insidente involve grupu arte marsiais rezulta ema mate Maske governu kontinua fo suspensaun bá grupu arte marsiais hodi hala o atividade, maibé instituisaun ne ebé iha kompetensia presiza tempu ne'ebé naruk hodi prosesu tuir dalan formal bainhira grupu ruma kontra rezolusaun no kontra rasik regulamantu arte marsiais. Tanbá ne e asaun violénsia entre grupu arte marsiais relata iha Suku Samlete, Subdsitritu Railako (Ermera) rezulta ema nain (3) mate, inklui husi inan, oan mane ho oan mane nian oan feto ho idade mais menus tinan ne en. Famlia ne ebé mate sai vitima ba atetude husi grupu arte marsiais balu. Atu responde ba konflitu ne e, Koordenador Belun ba distritu Ermera, hamutuk HDI, IMI, SCJD Ermera, ekipa Dialogu MSS Distritu Ermera no Nasional fasilita dialogu entre membrus komunidade, familia vitima no grupus artes marsiais. Polisia mos responde ona hodi bele kaer ema hodi bele halo investigasaun. Relata mos iha Distritu Baukau, baku malu entre grupu arte marsiais PSHT ho Kerasakti fó impaktu uma balu hetan estraga. Iha tempu hanesan polísia to o fatin akontesementu grupu ne ebé halo asaun halai lakon. Maske nune e polísia kontinua halo patrolia iha area akontesementu. Asaun Violénsia husi Oknum Polísia Maske involvementu polísia iha insidente husi Janeiru- Fevereiru (6) tun bá (1) iha Marsu, maibé insidente ne ebé relata iha Marsu akontese tanbá hadau malu be e mos entre membru Polísia mane ida ho joven mane nain tolu iha Subdsitritu Uatulari (Viqueque) no sira ameasa malu no diskuti malu, hafoin fahe malu. Maske nune e insidente ne e daet to o involve oknum F- FDTL balu (bele kontinua lee istoria ne e iha seksaun oin mai iha kraik). Oknum F- FDTL involve iha Violénsia Asaun violénsia husi oknum F- FDTL balu ne ebé hanesan lutu nasaun nian, kontinua relata husi fulan bá fulan hanesan Janeiru- Marsu (1-1- 1). Insidente iha Marsu relata iha Subdsitritu Uatulari (Viqueque) oknum F- FDTL balu halo asaun baku no lori kilat fai joven mane nain tolu iha uma. Insidente ne e iha ligasaun ho insidente diskuti malu entre membru polísia mane ida 5

6 ho joven mane nain tolu. Kontinua wainhira iha tempu kalan, nuu monu kona polísia ne e nia uma leten, polísia refere diskonfia joven mane nain tolu ne ebé hadau malu be e ho nia mak tuda. Nune e, polísia refere telefone kedas bá membru F- FDTL balu, hodi mai halo asaun bá baku joven mane nain tolu ne e iha sira nia uma. Entretantu insidente ne e, joven mane nain tolu ne e bá hato o keixa iha Parlamentu Nasional. Parlamentu Nasional husu atu instituisaun PNTL bele halo prosesu investigasaun klean ba insidente ne e. Relasionadu ho insidente ne e, hatudu autor importante atu garante seguransa no prevene konflitu iha komunidade nia le et, ladun hatudu integridade pesoal bainhira iha komunidade nia le et. Tanba ne e, instituisaun ne ebé iha kompetensia presiza kontinua planeamentu au reforsa ka hakbi it membru F- FDTL sira husi formasaun. ASUNTU NE EBÉ PRESIZA ATENSAUN Violénsia entre Juventude Rezulta Ema Ida Mate Rezultadu monitorizasaun hatudu husi fulan bá fulan nafatin relata involvementu juventude iha insidente violénsia Janeiru- Marsu ( ). Husi insidente (11) Marsu ho metode violénsia lori Rama Ambon (1), Tudik (1); Dima (1); Ai (1); Liman (5); Fatuk (1) no ameasa ho lia fuan (1). Impaktu husi insidente iha Marsu rezulta mane (1) mate iha Subdisritu Same (Manufahi), ho kronolojia insidente hahu husi mane ne ebé halo asaun violénsia empresta matebian nia telemovel durante semana ida nia laran la intrega ba nain (matebian). Telemovel nain (matebian) mensagen hodi husu telemovel. Ne e, mane ne ebé empresta telemovel (halo asaun violénsia) lori kedas telemovel ba entrega ba nain (matebian) no tuku matebian to o monu ba rai rezulta kakutak rahun no mate kedas. Insidente ne e hetan atuasaun imediata husi polisia hodi kaptura mane ne ebé halo asaun detein iha sela polisia hafoin halo investigasaun. Insidente ne ebé rezulta mane kanek todan akontese iha Distritu Bobonaru (1); Dili (3) Báucau(1). Entertantu insidente ne ebé ralata iha Marsu polísia kontinua halo investigasaun. Impaktu Konsumu Tua Hamosu Violénsia Rezulta Ema Ida Mate Impaktu husi konsumu tua, husi insidente (4) iha fulan Marsu, insidente (1) rezulta mane na in ida mate, iha Suku Bairo Pite, Subdistritu Dom Aleixo (Dili), bainhira baku malu no lori fatuk tuku iha parte ulun to o monu tun ba kolan ikan no mate kedas. Maske nune e, polísia halo ona investigasaun no joven mane ne ebé halo asaun hetan detensaun preventiva iha prizaun Bekora hodi hein kontinuasaun prosesu formal. Insidente (3) seluk inklui iha Distritu Dili (2) no Ermera (1). Disputa Rai Iha fulan Marsu, liga ho disputa rai, disputante laos deit entre membru família, ou ukupante no rai nain sira, maibé disputante inklui mós lideransa reliziosu balu iha struktura hirarkia ida nia laran deit, iha Distritu Dili, tanba atu halo konstrusaun edukasaun iha rai area parokia Balide 6

7 nian. Insidente liga ho disputa rai relata iha Distritu Manatuto (2); Lautem (2); Dili (1); Covalima (1); Ainaru (1) no Liquiça (1). Maske nune e husi insidente 7 (Marsu), Lideransa komunitaria resposta ba insidente (2), Lideransa Reliziozu (1), Membru Família (4). Insidente seluk iha fulan Marsu Rezultadu monitorizasaun Belun relata mós insidente seluk hanesan baku malu entre estudante akontese iha Distritu Oe- cusse no Manufahi. Ameasa malu entre to os nain no animal nain relata iha Distritu Bobonaru no Manatuto. Insidente entre família iha Distritu Bobonaru no Liquiça. Asaun violénsia husi ema deskuñesidu relata iha Distritu Covalima no Ermera. Rezistu mós krime seluk iha fulan Marsu (7). RESPONDE BÁ KONFLITU Prevensaun Konflitu iha Nivel Nasionál Iha dia 5 de Marsu 2013, NGO Belun organiza semináriu kona- ba Impaktu Sosiál husi Prosesu Administrasaun Pensaun bá Veteranus iha Salaun Delta Nova, Dili. Semináriu ne e loke ofisialmente no hato o deskursu husi Sua. Exelénsia Sra. Isabel Amaral Guterres, Ministra da Solidariedade Sosiál (MSS,) no kontinua hato o lia menon husi Sr. Filipe da Costa, Asesor Gabinete Prezidensial kona- ba Prioridade Polítika Presidente. Semináriu ne e hato o rezultadu peskiza husi Sr. Constantino da C. C. X. Escollano Brandao, NGO Belun, kona- ba Impaktu Sosiál Husi Prosesu Administrasaun Pensaun Bá Veteranus no Sr. Juvinal dias, NGO La o Hamutuk, aprezenta kona- ba impaktu Nasionál husi Benefísiariu ba Antigu Kombatente. Orador ba seimináriu inklui Sua.Exelénsia Sr.Júlio Sarmento da Costa, Secretário de Estado para os Assuntos dos Combatentes da Libertação Nasional; Sr. Juliao Jose Ximenes, Chefe Departamentu Autditorio iha Ministériu das Finansas ; Sr.Joaquem dos Santos, Membru Parlamentu Nasional Bankada FRETILIN no Sr. DR. Roque Rodrigues, Membru Veteranus. Rezultadu husi semináriu Ministériu Solidariedade Sosial (MSS) sei kontinua atu refika dadus ne ebé di ak liga ba prosesu fahe osan pensaun nomós halo monitorizasaun ba prosesu fahe osan no impaktu ba família, prepara rate, halot restus mortais. Ministra mos fohatene kona- ba desizaun atu hari i konselu konsultativu kombatentes da libertasaun iha nivel nasional no iha distritu. Atu hari i mos monumentu veteranus. Ita mós bele hare e oinsá atu fó tempu revista no hadi a implementasaun legislasaun veteranus. Prevensaun Konflitu iha Komunidade durante Marsu 2013, husi Belun nia apoiu 7

8 Rede Prevensaun no Responde Konflitu (RPRK) Subdistritu Ossu, Distritu Viqueque, realiza sosializasaun oinsa prevene konflitu iha komunidade ne ebé realiza iha Suku Nahareka ho Uabubu, liu husi aprezentasaun orador sira inklui Reprezentante membru F- FDTL, Polísia, Partidu Polítika, Governu no Sosiadade Sivil. Babulu (fatin ne ebé RPRK identifika nuudar risku ba kontinuasaun konflitu) liu husi aprezentasauan materia husi orador sira. Belun liu husi programa Mediasaun Rezolusaun ba disputa, fasilita mediasaun ba disputante nain ha at ba disputa rua hetan konsensus hodi fahe parsela (rai) ba malu liu husi asina akordu medisaun ba malu. Belun- nia Koordenador Distritu Ermera, hamutuk HDI, IMI, SCJD Ermera, ekipa Dialogu MSS Distritu Ermera no Nasional fasilita dialogu entre membrus komunidade Aprezentasaun materia husi orador sira ba partisipantes iha Suku Nahareka no organizasaun seluk fasilita dialogu entre membrus komunidade, familia vitima no grupus artes marsiais iha Railaco. Partisipantes iha Ossu semináriu Rede Prevensaun no Responde Konflitu (RPRK) Subdistritu Uatulari (Viqueuqe), realiza sosializaun oinsa prevene konflitu iha Suku Makadiki no REKOMENDASAUN Sekretáriu Estadu Seguransa Rekomendasaun nafatin kontinua husi fulan bá fulan Sekretariu do Estadu Seguransa presiza halo asaun hodi aumenta membru UPF hodi kompleta membru UPF iha Postu sira iha fronteira, nune e bele halo patroliamentu durante 24 oras. Dudu prosesu bá hari Postu UPF temporariu iha Fronteira Naktuka, bazeia ba promessa ne ebé hato o husi Komandante Polísia Nasional iha vizita Prezidene RDTL iha Oecuuse. 8

9 Polísia Nasional Timor Leste Fó apoiu ba Polísia Distritu Ermera atu kontinua investiga grupu 5-1 ne ebé nia lideransa ba halo klarifikasaun ba utuliza aikulit ka aimoruk ne ebé ema balun hanoin bele rezulta ema mate. Kontinua dudu prosesu investigasaun ba inisdente ne ebé diskunfia inlvolve grupu arte marsiais. Ministériu Justisa ho Ministériu Negosiu Estranjeirus Ministériu Justisa bele koopera ho Ministériu Negosiu Estranjeirus hodi halo diplomasia ho Governu Indonézia, atu bele fasilita Border Pas (Pasa fronteira) ba komunidade Atauro (Dili). Ministériu Komersiu, Industria no Ambiente Kontinua realiza sorumutu ho grupu CPD- RDTL atu bele iha konsesus ba presu ka folin husi governu atu halo rezultadu hare ne ebé grupu CPD- DTL halo iha Subdistritu Fatuberlihu. Sosiedade Sivíl Kontinua koopera ho Governu lokal, Polísia hodi fasilita edukasaun sivika iha báze atu komunidade bele asesu bá informasaun nune e labele fasil monu bá informasaun falsu. Rede Prevensaun no Responde Konflitu ne ebé eziste iha Subdistritu Aktivu koopera ho autoridade lokal, Lideransa relijiaun, sosieadade sivíl, governu lokal hodi identifika tensaun konflitu ne ebé mosu hodi realiza asaun prevensaun konflitu bá eskalasaun violénsia. Identifika isu importante liga ba konlfitu ka nesesidade komunidade hodi relata ba liderança ne ebé iha kompetensia hodi responde. KONA- BÁ REVISTA SITUASAUN NE E Revista situasaun ne e relata kona- bá asuntu xave relasiona ho insidente violénsia no tendensia husi koleksaun dadus monitorizasaun liu husi sistema Atensaun no Responde Sedu (AtReS) Timor- Leste durante Marsu Belun esforsu atu fahe informasaun ne ebé up- to- date no serteza. Hanoin katak situasaun bele hetan mudansa ho lalais, ami agradese no simu informasaun seluk ne ebé bele klarifika ka update dadus ne ebé ami iha liu husi AtReS. Favor AtReS nia Program Manager Bylah Da Costa: bylah.belun@gmail.com. Imajen Filipe Oliveira, Dokumetasi Polisia Postu Railete (Hatulia), Marsu

Sistema Atensaun no Responde Sedu (AtReS) ALERTA Preokupasaun Komunidade Naktuka liga ho Lia nain ne ebé Ema Deskuñesidu Oho Mate iha Fronteira Sub-di

Sistema Atensaun no Responde Sedu (AtReS) ALERTA Preokupasaun Komunidade Naktuka liga ho Lia nain ne ebé Ema Deskuñesidu Oho Mate iha Fronteira Sub-di Sistema Atensaun no Responde Sedu (AtReS) ALERTA Preokupasaun Komunidade Naktuka liga ho Lia nain ne ebé Ema Deskuñesidu Oho Mate iha Fronteira Sub-district Nitibe, District Oecussi Janeiru 2013 Durante

More information

Microsoft Word - RevSit Marsu 2014_Final_Tetun.doc

Microsoft Word - RevSit Marsu 2014_Final_Tetun.doc REVISTA SITUASAUN MARSU 2014 ASUNTU NE EBÉ PRESIZA TAU ATENSAUN u PNTL na in rua (2) hetan kanek wainhira halo atuasaun ba grupu KRM PNTL na in rua (2) hetan kanek wainhira halo atuasaun ba grupu Konsellu

More information

REVISTA SITUASAUN FEVREIRU-MARSU 2019 Sistema Atensaun no Responde Sedu (AtReS) estabelese ona iha tinan 10 liu ba, hala o servisu monitorizasaun insi

REVISTA SITUASAUN FEVREIRU-MARSU 2019 Sistema Atensaun no Responde Sedu (AtReS) estabelese ona iha tinan 10 liu ba, hala o servisu monitorizasaun insi REVISTA SITUASAUN FEVREIRU-MARSU 2019 Sistema Atensaun no Responde Sedu (AtReS) estabelese ona iha tinan 10 liu ba, hala o servisu monitorizasaun insidente violénsia ne ebé akontese loro-loron iha teritoriu

More information

Microsoft Word - Trimester Nasional - TETUM _ Final_ 14 Aug 2013

Microsoft Word - Trimester Nasional - TETUM _ Final_ 14 Aug 2013 ANALIZAA POTENSIÁL KONFLITU Trimestre XII Outubru 20122 to o Janeiru 2013 Monitorizasaunn programa AtReS (Atensaun no Responde Sedu) ba relatoriu Trimester XII, ne ebé kobre periodu Outubru 2012 to o Janeiru

More information

REVISTA SITUASAUN NOVEMBRU - DEZEMBRU 2014 ASUNTU NE EBÉ PRESIZA TAU ATENSAUN Insidente liga ba joven no arte marsiais sai númeru a as no sai preokupa

REVISTA SITUASAUN NOVEMBRU - DEZEMBRU 2014 ASUNTU NE EBÉ PRESIZA TAU ATENSAUN Insidente liga ba joven no arte marsiais sai númeru a as no sai preokupa REVISTA SITUASAUN NOVEMBRU - DEZEMBRU 2014 ASUNTU NE EBÉ PRESIZA TAU ATENSAUN Insidente liga ba joven no arte marsiais sai númeru a as no sai preokupasaun nasionál Insidente hamutuk 10 iha Novembru no

More information

Microsoft Word - EWER Alert - Naktuka - Tetun - Jul 10.doc

Microsoft Word - EWER Alert - Naktuka - Tetun - Jul 10.doc Sistema Atensaun no Responde Sedu (AtRes) Maiu-Junhu 2010 Atividade TNI indika tensaun tamba demarkasaun fronteira seidauk rezolve iha Oe-cusse 16 Julhu 2010 Sistema AtRes (Sistema Atensaun no Responde

More information

ViolasaunAmbientalDec2018pptx

ViolasaunAmbientalDec2018pptx APRENDE HAMUTUK ESPERIÉNSIA AT KONA BA VIOLASAUN LISENSAMENTU AMBIENTÁL HUSI IMPLEMENTASAUN PROJETU BOOT SIRA IHA TIMOR-LESTE Diskusaun Nakloke iha Programa Ita ba Ita LH nia Public Fundraising. Dili,

More information

ETAN for UNTL

ETAN for UNTL Solidaridade ba Timor Leste husi povo EUA no rai seluk. ETAN no IFET Charlie Scheiner, UNTL, 17 Abril 2009 http://www.etan.org East Timor Action Network/U.S. Rede Aksaun Timor Leste/EUA Hahu 10 Dezembru

More information

LHOxfamOJE3May2019te

LHOxfamOJE3May2019te Observasaun no Analiza ba Politika Governu Iha Jeral Estadu La o Hamutuk Dili, 3 Maiu 2019 Outline Prioridade iha livru OJE Objetivu OJE Fontes Finansiamentu OJE Sustentabilidade Fundu Petrolíferu RAEOA-ZEESM

More information

TransVieira

TransVieira Kandidatu PR Sr. Amorin Vieira Ema hotu iha Timor hakfodak bainhira Sr. Amorin kandidata nia an hanesan Prezidente hodi bele kandidata ho lider sira seluk iha TL. Saida mak sai hanesan motivasaun husi

More information

CBA FAQs_TETUM

CBA FAQs_TETUM MOBILIZASAUN KOMUNITÁRIU Hapara violénsia hasoru feto liuhosi asaun komunitária PERGUNTA SIRA BAIBAIN EMA HUSU (FAQS) SETEMBRU 2017 Pergunta sira baibain ema husu (FAQs) kona-ba Nabilan nia Serbisu Mobilizasaun

More information

v Prezentasaun Sumario a. Introdusaun b. Projeto no Apoio c. Begraun informasaun no fahe informasaun d. Konkluzaun

v Prezentasaun Sumario a. Introdusaun b. Projeto no Apoio c. Begraun informasaun no fahe informasaun d. Konkluzaun v Prezentasaun Sumario a. Introdusaun b. Projeto no Apoio c. Begraun informasaun no fahe informasaun d. Konkluzaun A. Introdusaun Many Hands International nu udar ONG ida nebe mai hahu nia serbisu iha

More information

Proteje Ita no Itania bebé. Teste raan iha Ita-nia vizita prenatál primeiru Tetum (Protecting you and your baby)

Proteje Ita no Itania bebé. Teste raan iha Ita-nia vizita prenatál primeiru Tetum (Protecting you and your baby) Proteje Ita no Itania bebé. Teste raan iha Ita-nia vizita prenatál primeiru Tetum (Protecting you and your baby) Pamfletu ida-ne'e fó informasaun konaba teste raan (koko raan) ne'ebé baibain oferese no

More information

4/17/2019 Titlu Rezultadu Survey konaba Umakain Konsumu Manutolun no Na'an Manu 1/1

4/17/2019 Titlu Rezultadu Survey konaba Umakain Konsumu Manutolun no Na'an Manu 1/1 4/17/2019 Titlu Rezultadu Survey konaba Umakain Konsumu Manutolun no Na'an Manu 4/17/2019 Intro Sumariu Hodi Integra hamutuk pratika save konsumu manutolun iha kampana vasinasaun moras manu husi departementu

More information

PROSESU PAGAMENTU BA IDOZUS NO NIA POTENSIALIDADE BA KONFLITU Relatóriu Polítik

PROSESU PAGAMENTU BA IDOZUS NO NIA POTENSIALIDADE BA KONFLITU Relatóriu Polítik Relatóriu Polítika IX Rua No. 5 de Farol PO Box 472 Dili, Timor-Leste +670-331-0353 www.belun.tl Dili, 18 Dezembru 2014 Autór: Constantino da Conçeição Escollano Brandão Costa Ximenes Editór Sira: Hannah

More information

Microsoft Word - PN 08 - National Security Policy-Making and Gender _Tetum_.d

Microsoft Word - PN 08 - National Security Policy-Making and Gender _Tetum_.d Nota Prátika 8 Jéneru no Pakote Matéria RSS Halo Polítika kona-ba Seguransa Nasionál no Jéneru KONTEÚDU Tanba sá mak jéneru ne e importante ba polítika seguransa nasionál? Oinsá mak bele integra jéneru

More information

Relatoriu Observasaun Eleisaun Prezidente 20 Marsu 2017 Final

Relatoriu Observasaun Eleisaun Prezidente 20 Marsu 2017 Final Relatóriu Monitorizasaun Insidente Violénsia Eleitorál iha Eleisaun Prezidensiál 2017 Sistema Atensaun no Responde Sedu (AtReS) Dokumentasaun NGO Belun, Kampaña no Eleisaun Prezidensiál, 20 Marsu 2017.

More information

Rezumu Politika_Cover_Tetun_Belun

Rezumu Politika_Cover_Tetun_Belun Dinámika Konflitu no Violénsia Liga ba Artes Marsiais iha Timor Leste ONG Belun Rezumu Politika Maiu 2014 Dokumentu ida ne e produz husi programa DAME (Democracy and Development in Action through the Media

More information

Final Relatoriu Peskiza LH iha Suai

Final Relatoriu Peskiza LH iha Suai La o Hamutuk Institutu Timor-Leste ba Monitor no Analiza Dezenvolvimentu Rua D. Alberto Ricardo, Bebora, Dili, Timor-Leste Tel: +670-3321040 or +670-77234330 (mobile) email: laohamutuk@gmail.com Website:

More information

Microsoft Word - MAHEIN_33_OK.doc

Microsoft Word - MAHEIN_33_OK.doc Introdusaun Mahein Nian Lian Nú. 33, 27 Abril 2012 Serbisu Polisia Tránzitu no Siguransa Rodoviária 1 Serbisu polisia tranzitu no siguransa rodoviária (parajen, hein kareta fatin) hanesan serbisu ne ebé

More information

Microsoft Word - Module III. LIDERANSA.docx

Microsoft Word - Module III. LIDERANSA.docx MODUL III JLIDERANSA Belun Rua No. 5 de Farol PO. Box 472 Telefone: +670 3310 353 www.belun.tl 1 Lideransa iha Organizasaun... 3 A. Jeitu no lalaok lideransa... 4 B. Komunikasaun... 5 C. Transparensia...

More information

DebateRai2Julhu2012

DebateRai2Julhu2012 Rede ba Rai Sekretariadu, Fundasaun Haburas, Rua Celestino da Silva, Farol, Dili- Timor-Leste Email: redebarai@gmail.com Telemovel: +670 7922648 Rede ba Rai nudár mahon ba Organizasaun besik 20 ne ebé

More information

Fronteiras Marítimas iha Tasi Timor Kay Rala Xanana Gusmão Xefe Negosiador ba Delimitasaun Definitiva Fronteiras Marítimas no Reprezentante Espesial G

Fronteiras Marítimas iha Tasi Timor Kay Rala Xanana Gusmão Xefe Negosiador ba Delimitasaun Definitiva Fronteiras Marítimas no Reprezentante Espesial G Fronteiras Marítimas iha Tasi Timor Kay Rala Xanana Gusmão Xefe Negosiador ba Delimitasaun Definitiva Fronteiras Marítimas no Reprezentante Espesial Governu ba Asuntus Petroleu 1 Istória Badak Tasi Timor

More information

La'o Hamutuk aprezentasaun ba ADN 18-Jul-2013 Papél Sosiedade Sivíl hodi tau matan ba Investimentu Estadu Aprezentasaun husi La o Hamutuk ba Retratu A

La'o Hamutuk aprezentasaun ba ADN 18-Jul-2013 Papél Sosiedade Sivíl hodi tau matan ba Investimentu Estadu Aprezentasaun husi La o Hamutuk ba Retratu A Papél Sosiedade Sivíl hodi tau matan ba Investimentu Estadu Aprezentasaun husi La o Hamutuk ba Retratu Anuál Ajénsia Nasionál Dezenvolvimentu RDTL nian 18 Jullu 2013 La o Hamutuk Institutu Timor-Leste

More information

República Democrática de Timor-Leste

República Democrática de Timor-Leste República Democrática de Timor-Leste Introdusaun Prinsipiu ne ebé durante aplika ba Orsamentu Jeral Estadu presiza tama vigôr no nia implementasaun hahú iha loron 1 fulan Janeiru. Wainhira seidauk vigôr,

More information

La o Hamutuk Institutu Timor-Leste ba Monitor no Analiza Dezenvolvimentu Rua Martires da Patria, Bebora, Dili, Timor-Leste Tel: no

La o Hamutuk Institutu Timor-Leste ba Monitor no Analiza Dezenvolvimentu Rua Martires da Patria, Bebora, Dili, Timor-Leste Tel: no La o Hamutuk Institutu Timor-Leste ba Monitor no Analiza Dezenvolvimentu Rua Martires da Patria, Bebora, Dili, Timor-Leste Tel: +670 3321040 no +670 7234330, email: info@laohamutuk.org Website: www.laohamutuk.org

More information

Relatóriu Final_EA_LH2018 1

Relatóriu Final_EA_LH2018 1 La o Hamutuk Institutu Timor-Leste ba Monitor no Analiza Dezenvolvimentu Rua Dom Alberto Ricardo, Bebora, Dili, Timor-Leste Tel: +670-3321040 or +670-77234330 (mobile) email: laohamutuk@gmail.com Website:

More information

BriefingBankadaDez2018te

BriefingBankadaDez2018te PIB Petróleu PIB Naun-petróleu 2013 2014 2015 2016 $4,234 (75%) $1,415 (25%) $2,591 (64%) $1,454 (36%) $1,496 (48%) $1,609 (52%) $820 (33%) $1702 (67%) Produtivu (agric.& manuf.) $306 $310 $294 $305 Reseita

More information

Lansamentu ba Timor-Leste nia Dokumentu Politika kona ba Fronteiras Maritimas.TETUN_FINAL

Lansamentu ba Timor-Leste nia Dokumentu Politika kona ba Fronteiras Maritimas.TETUN_FINAL DISKURSU SUA ESELÊNSIA, PRIMEIRU-MINISTRU REPÚBLIKA DEMOKRÁTIKA TIMOR-LESTE DR. RUI MARIA DE ARAÚJO NIAN BA LANSAMENTU BA TIMOR-LESTE NIA DOKUMENTU POLÍTIKA KONA BA FRONTEIRAS MARÍTIMAS Dili 29 Agostu

More information

World Bank Document

World Bank Document Public Disclosure Authorized Public Disclosure Authorized Public Disclosure Authorized Public Disclosure Authorized 43480 Timor-Leste s Foin-sa e iha Krize: Analiza Situasional kona ba Opsaun Politika

More information

Fabrika Semente iha Caisido Distritu Baucau: Oportunidade no Ameasa? Mahein Nia Lian Nú. 79, 09 Juñu 2014 Relatoriu Fundasaun Mahein Nia Lian ne e sup

Fabrika Semente iha Caisido Distritu Baucau: Oportunidade no Ameasa? Mahein Nia Lian Nú. 79, 09 Juñu 2014 Relatoriu Fundasaun Mahein Nia Lian ne e sup Fabrika Semente iha Caisido Distritu Baucau: Oportunidade no Ameasa? Mahein Nia Lian Nú. 79, 09 Juñu 2014 Relatoriu Fundasaun Mahein Nia Lian ne e suporta husi povu Amerikanu liu husi Ajénsia Estadus Unidus

More information

Microsoft Word - SP Rede ba Rai Version for Members - reduced.docx

Microsoft Word - SP Rede ba Rai Version for Members - reduced.docx Planu&Estratéjiku&Rede&ba&Rai& 2015"2018 2 Konteúdu Introdusaun*...*3 Istoria*Rede*ba*Rai*...*3 Planu*Estratejiku*2015* *2018*...*5 Observasaun*Forsa*no*Limitasaun*Prosesu*Planu*Estratéjiku*...*6 Estrutura*Relatoriu*Ida*Ne

More information

Foti Liman Hodi Desidi & Dezenvolve Ministério da Administração Estatal Rua Jacinto Cândido Dili, Timor-Leste Phone:

Foti Liman Hodi Desidi & Dezenvolve Ministério da Administração Estatal Rua Jacinto Cândido Dili, Timor-Leste Phone: Foti Liman Hodi Desidi & Dezenvolve Ministério da Administração Estatal Rua Jacinto Cândido Dili, Timor-Leste Phone: 3317202 E-mail: komunikasaun@estatal.gov.tl Suporta hosi: Programa Apoiu Governasaun

More information

InflRD7te.pdf

InflRD7te.pdf Nota Informativa Kona-ba Inflasaun Iha Timor Leste Moda Inflasaun o 2010. Linha Azul iha grafiku ida- - aumentu ida- - uke média iha tinan neen tinan 2011. flasaun. Fátor prinsipál husi inflasaun mak ai-han

More information

Introdusaun Prémiu Nutrisaun Prezidente Prémiu Nutrisaun Lideransa Nasionál 2015 Atu fó rekoñesimentu, motivasaun no inspirasaun ba serbisu no lideran

Introdusaun Prémiu Nutrisaun Prezidente Prémiu Nutrisaun Lideransa Nasionál 2015 Atu fó rekoñesimentu, motivasaun no inspirasaun ba serbisu no lideran Introdusaun Prémiu Nutrisaun Prezidente Prémiu Nutrisaun Lideransa Nasionál 2015 Atu fó rekoñesimentu, motivasaun no inspirasaun ba serbisu no lideransa nutrisaun di ak, Sua Eselénsia Prezidente Repúblika

More information

LIA ULUK

LIA ULUK ESTATUTU FFS LIA DAULUK Fundasaun Foin Sãe ne ebé ho lia badak FFS ne e orgaun Juventude ne ebé maka moris iha tinan 2011. Uluk nanain Juventude ne ebé iha inisiativu atu organiza povu Timor Leste hola

More information

Ami-nia Dalan Mak Ba-oin; Sai Forte Hamutuk Hakbi it Sobrevivente Feto-sira husi Violénsia iha Timor-Leste Liu-husi Peskiza Asaun Partisipativu (PAP)

Ami-nia Dalan Mak Ba-oin; Sai Forte Hamutuk Hakbi it Sobrevivente Feto-sira husi Violénsia iha Timor-Leste Liu-husi Peskiza Asaun Partisipativu (PAP) Ami-nia Dalan Mak Ba-oin; Sai Forte Hamutuk Hakbi it Sobrevivente Feto-sira husi Violénsia iha Timor-Leste Liu-husi Peskiza Asaun Partisipativu (PAP) Asosiasaun Chega! ba ita (ACbit) Asia Justice and Rights

More information

FIXA INFORMASAUN 2016 BA PÚBLIKU Timor-Leste la husu liu husi nia direitu tuir Lei Internasional. SAIDA MAK FRONTEIRAS MARÍTIMAS? Nasaun sira ne ebé t

FIXA INFORMASAUN 2016 BA PÚBLIKU Timor-Leste la husu liu husi nia direitu tuir Lei Internasional. SAIDA MAK FRONTEIRAS MARÍTIMAS? Nasaun sira ne ebé t FIXA INFORMASAUN 2016 BA PÚBLIKU Timor-Leste la husu liu husi nia direitu tuir Lei Internasional. SAIDA MAK FRONTEIRAS MARÍTIMAS? Nasaun sira ne ebé tasi haleu (kosteiru) iha direitu atu determina sira-nia

More information

Submisaun Luta Hamutuk ba OGE 2011 ba Komisaun C

Submisaun Luta Hamutuk ba OGE 2011 ba Komisaun C INSTITUTUBAPESQUIZA/INVESTIGASAUN,ADVOKASIANOKAMPAÑA Timor LesteInstituteforResearch,AdvocacyandCampaigns Add:RuaGov.CelestinodaSilva Farol,AldeiaLirio,SucoMotael,VeraCruz,Dili EmailAdd:lutahamutuk2005@yahoo.comorlutahamutuk.timorleste@gmail.com

More information

ReJistrasaun Rai iha Timor-Leste REJISTRASAUN RAI iha Timor-Leste Análiza ba impaktu husi Sistema Nacionál de Cadastro (SNC) 120

ReJistrasaun Rai iha Timor-Leste REJISTRASAUN RAI iha Timor-Leste Análiza ba impaktu husi Sistema Nacionál de Cadastro (SNC) 120 ReJistrasaun Rai iha Timor-Leste REJISTRASAUN RAI iha Timor-Leste Análiza ba impaktu husi Sistema Nacionál de Cadastro (SNC) 120 Rede ba Rai (RbR) Copyright 2019 Rede ba Rai kompostu husi organizasaun

More information

Lei Tributaria fo vantajem barak liu ba kompania no emprezariu: Bainhira los mak fos bele baratu

Lei Tributaria fo vantajem barak liu ba kompania no emprezariu: Bainhira los mak fos bele baratu s INSTITUTU BA PESQUIZA/INVESTIGASAUN, ADVOKASIA NO KAMPAÑA Timor-Leste Institute for Research, Advocacy and Campaigns Add: Rua Gov. Celestino da Silva-Farol, Aldeia Lirio, Suco Motael, Vera Cruz, Dili

More information

PRELIMINARY STATEMENT TETUM

PRELIMINARY STATEMENT TETUM Misaun Observasaun Eleitoral husi Uniaun Europeia TIMOR-LESTE, Eleisaun Prezidensial no Lejislativa, 2017 DEKLARASAUN PRELIMINARIU DAHULUK 22 Marsu 2017 Timor-Leste organiza eleisaun prezidensial ne ebé

More information

TLDPMEconomia24Jul2014te

TLDPMEconomia24Jul2014te Komentáriu Sosiedade Sivíl ba Enkontru Timor- Leste ho Parseiru Dezenvolvimentu iha 2014 Setór Estratéjiku Ekonómiku 25 Jullu 2014 Konteúdu Introdusaun...1 Dezenvolvolve ekonomia sustentável no ekitavel...2

More information

JUDICIAL SYSTEM MONITORING PROGRAMME PROGRAMA MONITORIZASAUN SISTEMA JUDISIÁRIU Sumáriu Kazu Tribunál Distritál Dili Periódu Novembru 2017 Afirmasaun:

JUDICIAL SYSTEM MONITORING PROGRAMME PROGRAMA MONITORIZASAUN SISTEMA JUDISIÁRIU Sumáriu Kazu Tribunál Distritál Dili Periódu Novembru 2017 Afirmasaun: JUDICIAL SYSTEM MONITORING PROGRAMME PROGRAMA MONITORIZASAUN SISTEMA JUDISIÁRIU Sumáriu Kazu Tribunál Distritál Dili Periódu Novembru 2017 Afirmasaun: Sumáriu Kazu tuirmai ne e deskreve faktu sira no prosesu

More information

7 Teste adaptasaun koto nani iha Timor-Leste Abstratu 1Armindo Moises, Luis Pereira, Antonio do Rego, Abril de Fátima, Amandio da Costa Ximenes, Tobia

7 Teste adaptasaun koto nani iha Timor-Leste Abstratu 1Armindo Moises, Luis Pereira, Antonio do Rego, Abril de Fátima, Amandio da Costa Ximenes, Tobia 7 Teste adaptasaun koto nani iha Abstratu 1Armindo Moises, Luis Pereira, Antonio do Rego, Abril de Fátima, Amandio da Costa Ximenes, Tobias Moniz Vicente, Luis Fernandes, Apolinario Ximenes, Maria Martins

More information

JUDICIAL SYSTEM MONITORING PROGRAMME PROGRAMA MONITORIZASAUN BA SISTEMA JUDISIÁRIU Sumáriu Kazu Tribunál Distritál Suai Juñu 2019 Afirmasaun: Sumáriu

JUDICIAL SYSTEM MONITORING PROGRAMME PROGRAMA MONITORIZASAUN BA SISTEMA JUDISIÁRIU Sumáriu Kazu Tribunál Distritál Suai Juñu 2019 Afirmasaun: Sumáriu JUDICIAL SYSTEM MONITORING PROGRAMME PROGRAMA MONITORIZASAUN BA SISTEMA JUDISIÁRIU Sumáriu Kazu Tribunál Distritál Suai Juñu 2019 Afirmasaun: Sumáriu Kazu ne e deskreve faktu sira no prosesu iha tribunál

More information

Persepsaun husi Inan-Feton sira kona-ba Planeamentu Familiar Iha Distritu Viqueque & Dili (Timor-Leste) RELATÓRIU FINAL 1

Persepsaun husi Inan-Feton sira kona-ba Planeamentu Familiar Iha Distritu Viqueque & Dili (Timor-Leste) RELATÓRIU FINAL 1 Persepsaun husi Inan-Feton sira kona-ba Planeamentu Familiar Iha Distritu Viqueque & Dili (Timor-Leste) RELATÓRIU FINAL 1 Heather Wallace, Agostu 2014 2 Persepsaun Husi Inan-Feton sira konaba Planeamentu

More information

LA IHA JOVEN IDA MAKA HELA IHA KOTUK IHA TIMOR-LESTE ANALIZE SITUASAUN # 1 JOVEN FETO AGRIKULTÓR SIRA

LA IHA JOVEN IDA MAKA HELA IHA KOTUK IHA TIMOR-LESTE ANALIZE SITUASAUN # 1 JOVEN FETO AGRIKULTÓR SIRA LA IHA JOVEN IDA MAKA HELA IHA KOTUK IHA TIMOR-LESTE ANALIZE SITUASAUN # 1 JOVEN FETO AGRIKULTÓR SIRA UNITED NATIONS DEVELOPMENT GROUP ASIA AND THE PACIFIC for more information or to request another copy

More information

VALORIZA AGRIKULTOR SIRA NIA LIAN NO SIRA NIA MATENEK!

VALORIZA AGRIKULTOR SIRA NIA LIAN NO SIRA NIA MATENEK! VALORIZA AGRIKULTÓR SIRA-NIA LIAN NO SIRA-NIA MATENEK Relatóriu Konsultasaun ho Agrikultór-sira Relatóriu husi: Institutu Timor-Leste ba Monitorizasaun no Analiza Dezenvolvimentu Agostu 2011 i VALORIZA

More information

Microsoft Word - judecsetesarailos_t

Microsoft Word - judecsetesarailos_t JUDICIAL SYSTEM MONITORING PROGRAMME PROGRAMA DE MONITORIZAÇÃO DO SISTEMA JUDICIAL Justice Update Periodu : Dezembru 2009 Pubikasaun : Dezembru 2009 Railos Hetan Sentensa Tinan 2 Fulan 8 Tanba Simu no

More information

Microsoft Word - SK_TDB_ DEZEMBRU_2014 I _2_.doc

Microsoft Word - SK_TDB_ DEZEMBRU_2014  I _2_.doc JUDICIAL SYSTEM MONITORING PROGRAMME PROGRAMA MONITORIZASAUN BA SISTEMA JUDISIÁRIU Sumáriu Kazu Tribunál Distritál Baucau Dezembru 2014 Sumáriu prosesu julgamentu kazu iha Tribunál Distritál Baucau- Periódu

More information

Traditional justice workshop report _tetun_

Traditional justice workshop report _tetun_ JUDICIAL SYSTEM MONITORING PROGRAMME PROGRAM PEMANTAUAN SISTEM YUDISIAL RESULTADU REPORTAJEN SORU MUTU KONA BA SISTEMA JUDISIAL FORMAL HO LOKAL Dili, East Timor Juliu 2002 KONA BA JSMP Program pemantaun

More information

JUDICIAL SYSTEM MONITORING PROGRAMME

JUDICIAL SYSTEM MONITORING PROGRAMME JUDICIAL SYSTEM MONITORING PROGRAMME PROGRAMA DE MONITORIZAÇÃO DO SISTEMA JUDICIAL Aktualizasaun Justica Periodo : Maiu 2008 Edisaun:... /2008 Perspektiva Legal Konaba Klemensia Prefasiu Iha loron 23 Abril

More information

JUDICIAL SYSTEM MONITORING PROGRAMME PROGRAMA MONITORIZASAUN BA SISTEMA JUDISIÁRIU Sumáriu Kazu Tribunál Distritál Oe-Cusse Maiu 2015 Sumáriu prosesu

JUDICIAL SYSTEM MONITORING PROGRAMME PROGRAMA MONITORIZASAUN BA SISTEMA JUDISIÁRIU Sumáriu Kazu Tribunál Distritál Oe-Cusse Maiu 2015 Sumáriu prosesu JUDICIAL SYSTEM MONITORING PROGRAMME PROGRAMA MONITORIZASAUN BA SISTEMA JUDISIÁRIU Sumáriu Kazu Tribunál Distritál Oe-Cusse Maiu 2015 Sumáriu prosesu julgamentu kazu iha Tribunál Distritál Oe-Cusse Periódu

More information

Komprende Violénsia Kontra Feto no Labarik iha Timor-Leste: Konkluzaun sira husi Programa Nabilan nia Estudu Baze Sumáriu Relatóriu Australian Embassy

Komprende Violénsia Kontra Feto no Labarik iha Timor-Leste: Konkluzaun sira husi Programa Nabilan nia Estudu Baze Sumáriu Relatóriu Australian Embassy Komprende Violénsia Kontra Feto no Labarik iha Timor-Leste: Konkluzaun sira husi Programa Nabilan nia Estudu Baze Sumáriu Relatóriu Australian Embassy Timor-Leste Komprende Violénsia Kontra Feto no Labarik

More information

Justisa ba Timor-Leste Nafatin Obrigasaun Internasional

Justisa ba Timor-Leste Nafatin Obrigasaun Internasional La o Hamutuk Institutu Timor-Leste ba Monitor no Analiza Desenvolvimentu I/1a Rua Mozambique, Farol, Dili, Timor-Leste Tel: +670 332 5013 email: info@laohamutuk.org Website: www.laohamutuk.org Justisa

More information

INSTITÚTO DO PETRÓLEO E GEOLÓGIA INSTITUTO PÚBLIKU (IPG-IP) ANÁLISE PERIGOSIDADE TSUNAMI IHA TIMOR LESTE UTILIZAUN DADOS DETERMINISTIK FELIX JANUARIO

INSTITÚTO DO PETRÓLEO E GEOLÓGIA INSTITUTO PÚBLIKU (IPG-IP) ANÁLISE PERIGOSIDADE TSUNAMI IHA TIMOR LESTE UTILIZAUN DADOS DETERMINISTIK FELIX JANUARIO INSTITÚTO DO PETRÓLEO E GEOLÓGIA INSTITUTO PÚBLIKU (IPG-IP) ANÁLISE PERIGOSIDADE TSUNAMI IHA TIMOR LESTE UTILIZAUN DADOS DETERMINISTIK FELIX JANUARIO GUTERRES JONES P a g e DIVISAUN RISKU GEOLOJIKU 2019

More information

JUDICIAL SYSTEM MONITORING PROGRAMME PROGRAMA MONITORIZASAUN BA SISTEMA JUDISIÁRIU SUBMISAUN PENSAUN MENSÁL VITALÍSIA: Projetu Lei Nú. 5/III no Projet

JUDICIAL SYSTEM MONITORING PROGRAMME PROGRAMA MONITORIZASAUN BA SISTEMA JUDISIÁRIU SUBMISAUN PENSAUN MENSÁL VITALÍSIA: Projetu Lei Nú. 5/III no Projet JUDICIAL SYSTEM MONITORING PROGRAMME PROGRAMA MONITORIZASAUN BA SISTEMA JUDISIÁRIU SUBMISAUN PENSAUN MENSÁL VITALÍSIA: Projetu Lei Nú. 5/III no Projetu Lei Nú. 9/III kona-ba Pensaun Mensál Vitalísia ba

More information

16 Projetu edukativu Pastorál Juveníl Inspetoria nian Filhas de Maria Ausiliadora Inspetoria S. Maria D. Mazzarello TIN Timor - Indonézia

16 Projetu edukativu Pastorál Juveníl Inspetoria nian Filhas de Maria Ausiliadora Inspetoria S. Maria D. Mazzarello TIN Timor - Indonézia 16 Projetu edukativu Pastorál Juveníl Inspetoria nian Filhas de Maria Ausiliadora Inspetoria S. Maria D. Mazzarello TIN Timor - Indonézia ESKOLA Ambiente ne ebé dezenvolve matenek ne ebé sira iha tuir

More information

LHSubPNOJE2018te

LHSubPNOJE2018te La o Hamutuk Institutu Timor-Leste ba Monitoriza no Analiza Dezenvolvimentu Rua Dom Alberto Ricardo, Bebora, Dili, Timor-Leste Tel : +670 332 1040 Email : laohamutuk@gmail.com Sítiu : www.laohamutuk.org

More information

Reprezentasaun arte fatuk iha kostume kulturál ema Fataluku iha Tutuala, Lautem Kim Dunphy 3, Ildefonso da Silva, Nelinha Pereira, Thomas Lopes & Holl

Reprezentasaun arte fatuk iha kostume kulturál ema Fataluku iha Tutuala, Lautem Kim Dunphy 3, Ildefonso da Silva, Nelinha Pereira, Thomas Lopes & Holl Reprezentasaun arte fatuk iha kostume kulturál ema Fataluku iha Tutuala, Lautem Kim Dunphy 3, Ildefonso da Silva, Nelinha Pereira, Thomas Lopes & Holly Schauble 4 Fotografia: Membru komunidade iha Tutuala

More information

Projetu Ai-han Di ak ba Saúde Di ak liu Aileu, Baucau, Bobonaro no Covalima Sumáriu Baseline, Outubru 2018 World Vision-nia funsionariu no PSF iha Ail

Projetu Ai-han Di ak ba Saúde Di ak liu Aileu, Baucau, Bobonaro no Covalima Sumáriu Baseline, Outubru 2018 World Vision-nia funsionariu no PSF iha Ail Projetu Ai-han Di ak ba Saúde Di ak liu Aileu, Baucau, Bobonaro no Covalima Sumáriu Baseline, Outubru 2018 World Vision-nia funsionariu no PSF iha Aileu demonstra prepara ai-han-super. Foto: Suzy Sainovski/World

More information

11 Efeitu adaptasaun hare variedade lokál mean ba klima no ambiente Abstratu Tobias Moniz Vicente, 14 Robert Williams Seeds of Life, 15Myrtille Lacost

11 Efeitu adaptasaun hare variedade lokál mean ba klima no ambiente Abstratu Tobias Moniz Vicente, 14 Robert Williams Seeds of Life, 15Myrtille Lacost 11 Efeitu adaptasaun hare variedade lokál mean ba klima no ambiente Abstratu Tobias Moniz Vicente, 14 Robert Williams Seeds of Life, 15Myrtille Lacoste Seeds of Life Rezultadu teste adaptivu ba hare natar

More information

Sobrevive Iha Impunidade Istória Feto sira ne ebé la hetan nafatin Justisa

Sobrevive Iha Impunidade Istória Feto sira ne ebé la hetan nafatin Justisa Sobrevive Iha Impunidade Istória Feto sira ne ebé la hetan nafatin Justisa SOBREVIVE IHA IMPUNIDADE Istória Feto sira ne ebé la hetan nafatin Justisa Edisaun Daruak, Fevereiru 2018 Ekipa Hakerek Na in

More information

Irlanda Norte ezamemédiku ba susun Ajuda ita atu deside

Irlanda Norte ezamemédiku ba susun Ajuda ita atu deside Irlanda Norte ezamemédiku ba susun Ajuda ita atu deside Saida mak kankru susun ne e? 4 Saida mak ezame-médiku ba susun? 5 Rezultadus ezame-médiku ba susun 8 Halo eskolla ida benefísius no riskus posível

More information

Orsamentu Jerál Estadu ba tinan 2016_

Orsamentu Jerál Estadu ba tinan 2016_ DISKURSU HOSI ESELÉNSIA PRIMEIRU-MINISTRU REPÚBLIKA DEMOKRÁTIKA TIMOR-LESTE, DR. RUI MARIA DE ARAÚJO, IHA BIBAN APREZENTASAUN PROPOSTA LEI ORSAMENTU JERÁL ESTADU BA 2016 Parlamentu Nasionál Loron 1, fulan

More information

Microsoft Word - BOLETIN EDISAUN I 2015.docx

Microsoft Word - BOLETIN EDISAUN I 2015.docx B O L E T I N Edisaun 01/2015 PROVEDORIA DOS DIREITOS HUMANOS E JUSTIÇA (PDHJ) PROMOVE NO PROTÉGE DIREITOS HUMANOS NO PROMOVE BOA-GOVERNASAUN Adjuntos Provedor Simu Tomada de Posse Iha PN Dili Prezidente

More information

Edisaun I/2016 BOLETIN PROVEDORIA DOS DIREITOS HUMANOS E JUSTIÇA (PDHJ) PROMOVE NO PROTEJE DIREITOS HUMANOS NO PROMOVE GOVERNASAUN DI AK

Edisaun I/2016 BOLETIN PROVEDORIA DOS DIREITOS HUMANOS E JUSTIÇA (PDHJ) PROMOVE NO PROTEJE DIREITOS HUMANOS NO PROMOVE GOVERNASAUN DI AK Edisaun I/2016 BOLETIN PROVEDORIA DOS DIREITOS HUMANOS E JUSTIÇA (PDHJ) PROMOVE NO PROTEJE DIREITOS HUMANOS NO PROMOVE GOVERNASAUN DI AK PDHJ Públika Rejultadu Inisiu Monitorizasaun Ba Implementasaun Projetu

More information

IPG descobre kauza husi Rai Halai iha Auto-Estrada Covalima, Estrada diresaun Dili-Ainaro, no Dili-Loes Autores: Jose Soares Nano (Especialista iha Es

IPG descobre kauza husi Rai Halai iha Auto-Estrada Covalima, Estrada diresaun Dili-Ainaro, no Dili-Loes Autores: Jose Soares Nano (Especialista iha Es IPG descobre kauza husi Rai Halai iha Auto-Estrada Covalima, Estrada diresaun Dili-Ainaro, no Dili-Loes Autores: Jose Soares Nano (Especialista iha Estruktura Jeolojia), Luis Teofilo da Costa (Especialista

More information

««free ««gratis ««free ««gratis ««free ««gratis ««Buletin La o Hamutuk Vol. 19, No. 1 Maiu 2018 Parabens ba Povu Timor-Leste no Membru Parlamentu no G

««free ««gratis ««free ««gratis ««free ««gratis ««Buletin La o Hamutuk Vol. 19, No. 1 Maiu 2018 Parabens ba Povu Timor-Leste no Membru Parlamentu no G ««free ««gratis ««free ««gratis ««free ««gratis ««Buletin La o Hamutuk Vol. 19, No. 1 Maiu 2018 Parabens ba Povu Timor-Leste no Membru Parlamentu no Governu VIII La o Hamutuk hakarak hato o parabens ba

More information

Secretariado Devisão Relações Publicas, Audiovisual e Documentação Agenda N 0 160/II Reuniaun Plenária Extraordinaria Kinta-feira, 15 de Janeiro de 20

Secretariado Devisão Relações Publicas, Audiovisual e Documentação Agenda N 0 160/II Reuniaun Plenária Extraordinaria Kinta-feira, 15 de Janeiro de 20 Secretariado Devisão Relações Publicas, Audiovisual e Documentação Agenda N 0 160/II Reuniaun Plenária Extraordinaria Kinta-feira, 15 de Janeiro de 2009 Sesaun Plenária ba loron ohin nian, preside husi

More information

República Democrática de Timor Leste Ministério da Agricultura e Pescas Sistema Fini Nasionál ba Variedade Ne ebé Lansa Fornese familia agrikultór Tim

República Democrática de Timor Leste Ministério da Agricultura e Pescas Sistema Fini Nasionál ba Variedade Ne ebé Lansa Fornese familia agrikultór Tim República Democrática de Timor Leste Ministério da Agricultura e Pescas Sistema Fini Nasionál ba Variedade Ne ebé Lansa Fornese familia agrikultór Timor Leste ho asesu ne ebé siguru ba fini kualidade di

More information

Microsoft Word - wjureport125_t

Microsoft Word - wjureport125_t JUDICIAL SYSTEM MONITORING PROGRAMME PROGRAMA DE MONITORIZAÇÃO DO SISTEMA JUDICIAL PROVIZAUN ARTIGU 125 KODIGU PROSESU PENAL: LORI IMPLIKASAUN DILEMATIKU BA VITIMA VIOLENSIA DOMESTIKA HO APOIU HUSI: DILI,

More information

Remembering the past Final Tetum

Remembering the past Final Tetum TIMOR-LESTE HANOIN-HETAN PASADU Rekomendasaun sira atu harii ho efikás Programa Nasionál ba Reparasaun no Institutu Públiku ba Memória Publikasaun Amnesty International Publikasaun dahuluk iha Fevereiru

More information

OJE 2014 no ligasaun ba Ekonomia TL

OJE 2014 no ligasaun ba Ekonomia TL Liu 50% povu moris iha liña pobreza nia okos. 80% povu hela iha area rurais, moris ho agrikultura subsistensia. Liu 1,500 labarik ho idade menus tinan lima mate kada tinan husi kondisaun bele prevene maizumenus

More information

Konta Jeral Estadu 2011

Konta Jeral Estadu 2011 DISKURSU SUA EXELÊNSIA PRIMEIRU-MINISTRU KAY RALA XANANA GUSMAO NIAN IHA OKAZIAUN DEBATE KONA-BA KONTA JERAL ESTADU NIAN 2011 Parlamentu Nasional, Díli 11 Dezembru 2012 Sua Exelênsia Señor Prezidente Parlamentu

More information

A9RA803.tmp

A9RA803.tmp Provedoria de Direitos Humanos e Justiça Relatoriu Monitorizasaun Prizaun iha Timor-Leste LIAN MAKLOKE Bazeia ba Konstitusaun RDTL artigu 27, Próvedor Direitus Humanus no Justisa núdar orgaun independente

More information

Microsoft Word - DISKURSU PPN 13 JUNHO 2018.docx

Microsoft Word - DISKURSU PPN 13 JUNHO 2018.docx Excelentismos - Senhor Prezidente Parlamento Nacional IV Legislatura Sesante Dr. Aniceto Longuinos Guterres Lopes, - Distinto Eis- Deputado/Deputada sira IV lezislatura nian, - Senhor Primeiru Ministru

More information

9 Subsidiu ba idozu: Hare e fali politika cash transfer 1 nao- kondisional iha Timor-Leste Antisidente Peskiza Therese Nguyen Thi Phuong Tam Nudar est

9 Subsidiu ba idozu: Hare e fali politika cash transfer 1 nao- kondisional iha Timor-Leste Antisidente Peskiza Therese Nguyen Thi Phuong Tam Nudar est 9 Subsidiu ba idozu: Hare e fali politika cash transfer 1 nao- kondisional iha Timor-Leste Antisidente Peskiza Therese Nguyen Thi Phuong Tam Nudar estadu demokratiku post konflitus, Timor-Leste (TL) sei

More information

Microsoft Word - MNL_KSP_editfinal.docx

Microsoft Word - MNL_KSP_editfinal.docx Mahein Nian Lian No. 27, 20 Dezembru 2011 Introdusaun Saida Mak Akontese Ba Kompaña Siguransa Privadu iha Futuru? Kompaña siguransa privadu nu udár parte integradu husi setor siguransa iha Timor-Leste.

More information

Estratejia Parseria País: Timor-Leste, tinan : AVALIASAUN SETÓR (SUMÁRIU): FINANSAS

Estratejia Parseria País: Timor-Leste, tinan : AVALIASAUN SETÓR (SUMÁRIU): FINANSAS Estratejia Parseria País: Timor-Leste, tinan 2011 2015 AVALIASAUN SETÓR (SUMÁRIU): FINANSAS 1 Mapa Dalan iha Setór ne e 1. Dezempeñu, Problema, no Oportunidade sira iha Setór ne e a. Atividade bankáriu

More information

Microsoft Word - JSMPSubmisaunindultubaMoJOct_t

Microsoft Word - JSMPSubmisaunindultubaMoJOct_t JUDICIAL SYSTEM MONITORING PROGRAMME PROGRAMA DE MONITORIZAÇÃO DO SISTEMA JUDICIAL Poder Prezidensiál ba Indultu no Hamenus Sentensa: Persiza Lei ida Ne ebé Klaru 1. Introdusaun Submisaun JSMP ba Ministériu

More information

1 Prevalensia infestasaun trichuris suis ba fahi iha suku Lahane Oriental, posto administrativu nain feto, munisipiu Dili Rezumu Paulina Martins da Cr

1 Prevalensia infestasaun trichuris suis ba fahi iha suku Lahane Oriental, posto administrativu nain feto, munisipiu Dili Rezumu Paulina Martins da Cr 1 Prevalensia infestasaun trichuris suis ba fahi iha suku Lahane Oriental, posto administrativu nain feto, munisipiu Dili Rezumu Paulina Martins da Cruz, 1 Acacio Cardoso Amaral, 2 Lindalva Maria Jeronimo

More information

13 Testu adaptivu aihoris Trigu no Barley iha Timor-Leste periodu Abstratu Apolinario Ximenes 16 Luis Pereira, 17 Brian Monaghan 2,,Robert W

13 Testu adaptivu aihoris Trigu no Barley iha Timor-Leste periodu Abstratu Apolinario Ximenes 16 Luis Pereira, 17 Brian Monaghan 2,,Robert W 13 Testu adaptivu Trigu no Barley iha Timor-Leste periodu 2013-2016 Abstratu Apolinario Ximenes 16 Luis Pereira, 17 Brian Monaghan 2,,Robert Wiliams 2 Aihoris trigu (Wheat & Barley) Triticum aestivum L.Hordeum

More information

ALOLA ANNUAL REPORT 2018 TETUM Final FOR pRINTING eDITING VERS.cdr

ALOLA ANNUAL REPORT 2018 TETUM Final FOR pRINTING eDITING VERS.cdr Fundasaun ALOLA Relatório anual FUNDASAUN ALOLA - Strong Women Strong Nation FETO TIMOR-LESTE IHA STATUS IGUÁL IHA ASPEITU MORIS HOTU-HOTU (Asesu, partisipasaun, papél iha halo desizaun, goza benefísiu

More information

Índise! Introdusaun 1 TIMOR LOROSA E INFORMASAUN FOUN Marsu 2000! Situasaun Humanitaria.2 " Lori Fila Refujiadu Sira " Distribuisaun Hahán " Uma atu H

Índise! Introdusaun 1 TIMOR LOROSA E INFORMASAUN FOUN Marsu 2000! Situasaun Humanitaria.2  Lori Fila Refujiadu Sira  Distribuisaun Hahán  Uma atu H Índise! Introdusaun 1 TIMOR LOROSA E INFORMASAUN FOUN Marsu 2000! Situasaun Humanitaria.2 " Lori Fila Refujiadu Sira " Distribuisaun Hahán " Uma atu Hamahan (shelter)! Infraestrutura..3 " Eletrisidade

More information

Graphic2

Graphic2 KONVENSAUN INTERNASIONÁL KONA-BA DIREITU SIVÍL NO POLÍTIKU KONVENSAUN INTERNASIONÁL KONA-BA DIREITU SIVÍL NO POLÍTIKU Tradusaun La Ofisial KONVENSAUN INTERNASIONÁL DIREITU SIVÍL NO POLÍTIKU Adotadu no

More information

Land_Law_tetum_Version_3_change[1]

Land_Law_tetum_Version_3_change[1] LEI Nº /2009 [Preâmbulo] REJIME ESPESIÁL KONA BA DEFINISAUN NA IN BA BENS IMÓVEIS NIAN KAPÍTULU I OBJETU NO DEFINISAUN SIRA Artigu 1.º (Objetu) 1. Lei ida ne e estabelese rejime espesiál ba definisaun

More information

REVIZAUN ESTRATÉJIKU TIMOR-LESTE PROGRESU NO SUSESU ATU ALKANSA OBJETIVU DEZENVOLVIMENTU SUSTENTÁVEL 2 Tau matan ba ita-nia futuru Centre of Studies f

REVIZAUN ESTRATÉJIKU TIMOR-LESTE PROGRESU NO SUSESU ATU ALKANSA OBJETIVU DEZENVOLVIMENTU SUSTENTÁVEL 2 Tau matan ba ita-nia futuru Centre of Studies f REVIZAUN ESTRATÉJIKU TIMOR-LESTE PROGRESU NO SUSESU ATU ALKANSA OBJETIVU DEZENVOLVIMENTU SUSTENTÁVEL 2 Tau matan ba ita-nia futuru Centre of Studies for Peace and Development (CEPAD) Timor-Leste no Johns

More information

Microsoft Word - ARKTL Constitution_Tetun.doc

Microsoft Word - ARKTL Constitution_Tetun.doc Anexu 2 ASOSIASAUN RADIO KOMUNIDADE TIMOR-LESTE (ARKTL) ASOSIASAUN RADIO KOMUNIDADE TIMOR LESTE (ARKTL) KONSTITUISAUN KÁPITULU Artígu 1 NARAN, STATUTA NO FATIN 1.1. Organizasaun nia naran: Organizasaun

More information

QUARTERLY REPORT

QUARTERLY REPORT RELATORIU BA FULAN TOLU NIAN FUNDU PETROLEU TIMOR - LESTE Ba fulan tolu remata iha 30 hu 2006 esenta ba Ministra Plano no Finansas Husi Autoridade Bankaria no PagamentusTimor-Leste nian INTRODUSAUN Relatoriu

More information

Eskritorio Vice Prokurador Jeral ba Krimes Graves Timor Leste INFORMASAUN IKUS HUSI UNIDADE KRIMES GRAVES 30 Abril 2004 SCU: INVESTIGASAUN NO PROSEKUS

Eskritorio Vice Prokurador Jeral ba Krimes Graves Timor Leste INFORMASAUN IKUS HUSI UNIDADE KRIMES GRAVES 30 Abril 2004 SCU: INVESTIGASAUN NO PROSEKUS Eskritorio Vice Prokurador Jeral ba Krimes Graves Timor Leste INFORMASAUN IKUS HUSI UNIDADE KRIMES GRAVES 30 Abril 2004 SCU: INVESTIGASAUN NO PROSEKUSAUN Unidade Krimes Graves (SCU) estabiliza iha tinan

More information

DISCURSO DE

DISCURSO DE DISKURSU SUA EXELÊNSIA PRIMEIRU-MINISTRU KAY RALA XANANA GUSMÃO NIAN IHA OKAZIAUN APREZENTASAUN PROPOSTA LEI KONA-BA ORSAMENTU RETIFIKATIVU 2012 NIAN Parlamentu Nasional, Díli 11 Outubru 2012 Sua Exelênsia

More information

Backup_of_ALOLA ANNUAL REPORT 2015 DRAFT Kinta tetum

Backup_of_ALOLA ANNUAL REPORT 2015 DRAFT Kinta tetum 2015 RELATÓRIO ANUAL Fundasaun Alola Advokasia Promove Feto Nia Direitu Umanu FUNDASAUN ALOLA Strong Women Strong Nation - Feto Forte Nasaun Forte FETO TIMOR-LESTE IHA STATUS IGUAL IHA ASPEITU MORIS HOTU-HOTU

More information

RELATÓRIU HOSI KOMISAUN ORGANIZADORA IHA DÍLI BA BUKA FUNDU ORSAMENTO, KOMISAUN IDA NE E HATUTAN HOSI KOMISAUN ORGANIZADORA INAGURASAUN DA SEREMONIA K

RELATÓRIU HOSI KOMISAUN ORGANIZADORA IHA DÍLI BA BUKA FUNDU ORSAMENTO, KOMISAUN IDA NE E HATUTAN HOSI KOMISAUN ORGANIZADORA INAGURASAUN DA SEREMONIA K RELATÓRIU HOSI KOMISAUN ORGANIZADORA IHA DÍLI BA BUKA FUNDU ORSAMENTO, KOMISAUN IDA NE E HATUTAN HOSI KOMISAUN ORGANIZADORA INAGURASAUN DA SEREMONIA KAPELA SÃO PEDRO MEMO IHA SUCO TAPO/MEMO Relatóriu ida

More information

Deklarasaun Politika CNRT

Deklarasaun Politika CNRT Deklarasaun Politika P-CNRT DEBATE GENERALIDADE OGE 2017 23 Novembru 2016 Deputado Natalino dos Santos Nascimento - Prezidente Bankada CNRT Parlamento Nacional SE. Presidente do Parlamento Nasional, Sr.

More information

Alkatiri4Feb2013en

Alkatiri4Feb2013en INTERVENSAUN IHA ABERTURA DEBATE LEI OJE 2013 SEKRETÁRIU-JERÁL FRETILIN NO DEPUTADU, HODI BANKADA PARLAMENTÁR FRETILIN NIA NARAN KOMBATE KIAK NO HATUUN INFLASAUN NU UDAR PEDRA-DE-TOQUE HODI LAO BA DEZENVOLVIMENTU

More information

Microsoft Word - jujunepozisaunjsmp_t

Microsoft Word - jujunepozisaunjsmp_t JUDICIAL SYSTEM MONITORING PROGRAMME PROGRAMA DE MONITORIZAÇÃO DO SISTEMA JUDICIAL Justice Update June 2009 Abortu Entre Moral no Direitu Umanos Resposta no Klarifikasaun Pozisaun Institusiaonal JSMP ba

More information

12 Produsaun bee moos husi bee fo er uza métodu filtrasaun Intrudusaun Autor: Felipe Xavier, L.Ed Mentor: Berta Tilman, BA Bee nu udar substánsia kími

12 Produsaun bee moos husi bee fo er uza métodu filtrasaun Intrudusaun Autor: Felipe Xavier, L.Ed Mentor: Berta Tilman, BA Bee nu udar substánsia kími 12 Produsaun bee moos husi bee fo er uza métodu filtrasaun Intrudusaun Autor: Felipe Xavier, L.Ed Mentor: Berta Tilman, BA Bee nu udar substánsia kímika ida ne ebé prioridade bá moris sira hotu iha mundu.

More information

República Democrática de Timor-Leste Orsamentu Geral Estadu 2016 Aprovadu Panorama Orsamental Livru 1 Sai sidadaun diak, sai heroi diak ba ita nia nas

República Democrática de Timor-Leste Orsamentu Geral Estadu 2016 Aprovadu Panorama Orsamental Livru 1 Sai sidadaun diak, sai heroi diak ba ita nia nas República Democrática de Timor-Leste Orsamentu Geral Estadu 2016 Aprovadu Panorama Orsamental Livru 1 Sai sidadaun diak, sai heroi diak ba ita nia nasaun Índise Parte 1: Diskursus Primeiru-Ministru...

More information