1. : 1.5 2. ( ): 2.5 3. : 1
( )
/ minimum solar nebula model
( )
http://antwrp.gsfc.nasa.gov/apod/ap950917.html
( ) http://www-astro.physics.ox.ac.uk/~wjs/apm_grey.gif
( ) SDSS
: d 2 r i dt 2 ÿ j i Gm jr ij r 3 ij
: : :
=
Newton
3 0.1%
19
20 20
2
( )
3 3 (2 )
3 3
3 2,3
20 Figure-8 Solution
Figure-8 solution 3 (0.005% )
d 2 x fpxq (1) dt2 xp0q x 0, dx dt t 0 vp0q v 0 (2)
1 dx{dt fpxq xpt ` tq xptq ` tfpxptqq 1
1987 2
e 2 8.5
45 2
2009 Nature :
Laskar and Gastineau 2009 ( 0.38mm)
( )
( ) )
X X
1
Ill-posed problem??
:
2 + 3 2 +
fpx, vq : 6 fpx, vqdxdv dxdv
Bf Bt ` v f Φ Bf Bv 0, (3) Φ 2 ϕ 4πGρ. (4) G
ρ ρ m ż dvf, (5)
.
( ) : ( )
( ) : ( ) ( ) ( )
Bv Bt Bρ ` pρvq 0 Bt (6) ` pv qv 1 p Φ ρ (7) 2 Φ 4πGρ (8)
ρ: t: v: p: Φ: G:
ρ, p, v, Φ ρ ρ 0 ` ρ 1 0 1
Bρ 1 Bt ` pρ 0v 1 q ` pρ 1 v 0 q 0 (9) Bv 1 Bt `pv 0 qv 1`pv 1 qv 0 ρ 1 p 1 0 p 1 Φ ρ 2 1 (10) 0 ρ 0 v s 2 Φ 1 4πGρ 1 (11) ˆdp p 1 ρ 1 v 2 s dρ ρ 1 (12) 0
0 Bρ 1 Bt ` ρ 1 pρ 0 v 1 q 0 (13) Bv 1 Bt 1 ρ 0 p 1 Φ 1 (14) 2 ρ 1 B 2 ρ 1 Bt 2 v2 s 2 ρ 1 4πGρ 0 ρ 1 0 (15)
2
( ) ρ 1 Ce ipk x ωtq (16) ω 2 v 2 s k2 4πGρ 0 (17) k 2 J 4πGρ 0 v 2 s (18)
k ą k J ω k k J ω 0 k ă k J ω (16)
1{k J
k J : λ J λ J c π Gρ 0 v s (19) : M J v 2 s GM J {λ J M J ( λ J )
0 : ( )
1996
10 10 10 4 6 +10 7
M82
X NASA Chandra X
Ñ Ñ
2 2
Ó
dp dm M 4πr4, (20) dr dm 1 4πr 2 ρ, (21) Mprq r p ρ 1
( ) dp dr ρm r 2 (22) p ρt (23)
(3) ρ9r 2 ( ) ( ) r Ñ 8
: (D ) : D ( ) 1
r, m, t G 1 1{r 1{m r{m 2 ( ) t{m ( )
D 709 2 D
Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ
Bf Bt Apfpxqq (24) A f 2 f f 0 pxq Apf 0 pxqq 0 f f 0 ` df df
(1) df df
(2) : df f 0 df : Bdf Bt Bpdfpxqq (25) Bpαdf 1 pxq ` βdf 2 pxqq αbpdf 1 pxqq ` βbpdf 2 pxqq (26)
(3) df 1 df 1 df 1, df 2 df 1 ` df 2
λ λdf Bpdfq (27) df e λt df 0
λ
f 0 f 0 df
df
, D 1.05 λ:
(2), D 10
(3), D 100
, D 709
, D 1000
gravothermal instavility V. Antnov (1961) : Hachisu & Sugimoto (1978)
Hachisu et al. (1978) : Cohn (1980):
3
( )
: 10 9 1%
:
1 : (6 ) ( )
k ω v s Σ κ ω 2 κ 2 2πGΣ k ` v 2 s k2 (28) :
R ΦpRq R Φ eff Φ ` L2 z 2R 2 (29) d 2 R dt 2 dφ eff dr (30) R R 0 ` x d 2 x dt 2 κ2 x (31)
κ 2 d2 Φ dr 2 ` 3 R 0 dφ dr (32) ( R R 0 )
κ Ω Ω 2 1 dφ R dr κ 2 R 0 dω 2 (33) dr ` 4Ω2 (34) κ Ω 2Ω Ω ă κ ă 2Ω (35)
(28) ω 2 v 2 s k2 4πGρ 0 (36) ω 2 κ 2 2πGΣ k ` v 2 s k2 (37)
v 2 s k2 4πGρ 0 2πGΣ k 3 = 2 κ 2
0 v s 0 0 k crit κ2 2πGΣ ; λ crit 2π k crit 4π2 GΣ κ 2 (38) ( ) : 2
k ω κ 2 2πGΣ k ` v 2 s k2 ě 0 (39) v s κ πgσ ą 1 (40) Q v sκ πgσ (41) Toomre Q
( ) Q σ Rκ 3.36GΣ ą 1 (42) σ R (π 3.36)
: R
3 λ crit λ crit 4π2 GΣ κ 2 (43) 1 λ crit Σ (κ 1 ) Σ λ crit
1 0.1 λ crit Q
tight winding
tight-winding tight winding : ( ) = m pω mωq 2 κ 2 2πGΣ k ` v 2 s k2 (44)
tight-winding m 0 mω tight-winding Ω
グローバルなスパイラルモード 実際の銀河では 全く tight-winding も局所近似 も成り立たないような大き なスケールでのスパイラル 構造が見つかっている 中間赤外で見える低温のガ スは複雑な構造をもつ 大きなスケールでのスパイ M101 銀河 スピッツアー衛星 ラルアームがあるように見 での赤外線画像 える 多くの銀河についてそういう構造があるように見える
( )
( ) 1. ( Lin-Shu ) 2.
( )
1970 1980 Q 1 Q
Q 90 (Fujii et al, 2011) Q
Swing Amplification swing amplification
Swing Amplification(2) leading arm ( ) trailing trailing leading trailing
Swing Amplification(3) leading arm N
Q 1970
:
Katz and Gunn 1992 + + 1 Cray YMP 1000 1 : 1000
Saitoh et al. 2005 + + 200 GRAPE-5 1 (!) animation 1 : 1
:
1 : 4-5 : 1000 8
1-2
Saitoh et al. 2007 15 15
Star formation with SPH Large scale structure formation with AMR
animation (Baba et al 2009) 1 2
SPH Cray XT4 ASURA 10pc (Ð 500pc) 10K (Ð 10 4 K ) 3000M d (Ð 10 5 M d )
高分解能モデルと観測
低分解能モデルと観測
2006: Xu et al, Science 311, 54 Nov 2008: Burst of results from VLBA Several data from VERA (Compiled by Dr. Asaki)
( 30km/s)
( ) ( )
星のスパイラルの運動 星の運動の円運動からのずれ スパイラルアームは実体 密度波では ない 古い星の平均の円運動からのずれ も結構大きい キロパーセクスケールの構造があ る
+
: -
: -
Svensmark 2007 :
1.4 ( ) : (???)
( )
( )
: :
: ( ) : :
: 6-10
(Fujii et al. 2010) animation a1 animation a2 animation b1 Stable against radial mode (a1, a2) Spiral arms form They seem to be maintained for very long time
: ( )