Maskawa Institute, Kyoto Sangyo University Naoki Yamatsu 2016 4 12 ( ) @
Kaluza-Klein(KK) SO(11) KK 1 2 1
1. 2. 3. 4. 2
1. 標準理論 物質場 ( フェルミオン ) スカラー ゲージ場 クォーク ヒッグス u d s b ν c レプトン ν t ν e μ τ e μ τ e h ヒッグス場が真空で非自明な期待値を持つ クォークとレプトンは湯川相互作用を通して質量獲得する G SU(3) W SU(2) B U(1) 質量獲得 ( 光子を除く ) 電弱対称性 SU(2)xU(1) の電磁対称性 U(1) への 自発的対称性の破れ 3
. 4
?...?? (?)????? (?)? 5
?...?? (?)????? (?)? 6
?...?? (?)?? (?)???? 7
. 8
. 9
U(1) Y SU(3) C SU(2) L G SM SU(5) GUT SU(5) G SM G GUT 10
U(1) Y SU(3) C SU(2) L G SM SU(5) GUT SU(5) G SM G GUT 11
SU(3) SO(5) U(1) 5 SO(5) A M / \ 4 A µ W W A y SM H SO(5) U(1) GHU in RS [1 6, K.Agashe et al 05;Y.Hosotani et al. 08-15] 12
2. SO(11) [7, Y.Hosotani,N.Y. 15] ( ) [7, Y.Hosotani,N.Y. 15] ( ) [8, N.Y. 16] 13
SO(11) [7, Y.Hosotani,N.Y. 15] { SO(10) SO(11) BC SO(4) SO(7) on Planck brane on TeV brane = BC SO(4) SO(6) SU(2) L SU(2) R SU(4) C Φ SU(3) C SU(2) L U(1) Y θh SU(3) C U(1) em VEV 14
SO(11) [7, Y.Hosotani,N.Y. 15] { SO(10) SO(11) BC SO(4) SO(7) on Planck brane on TeV brane = BC SO(4) SO(6) SU(2) L SU(2) R SU(4) C Φ SU(3) C SU(2) L U(1) Y θh SU(3) C U(1) em VEV 15
SO(11) [7, Y.Hosotani,N.Y. 15] { SO(10) SO(11) BC SO(4) SO(7) on Planck brane on TeV brane = BC SO(4) SO(6) SU(2) L SU(2) R SU(4) C Φ SU(3) C SU(2) L U(1) Y θh SU(3) C U(1) em VEV 16
SO(11) [7, Y.Hosotani,N.Y. 15] { SO(10) SO(11) BC SO(4) SO(7) on Planck brane on TeV brane = BC SO(4) SO(6) SU(2) L SU(2) R SU(4) C Φ SU(3) C SU(2) L U(1) Y θh SU(3) C U(1) em VEV 17
SO(11) [7, Y.Hosotani,N.Y. 15] { SO(10) SO(11) BC SO(4) SO(7) on Planck brane on TeV brane = BC SO(4) SO(6) SU(2) L SU(2) R SU(4) C Φ SU(3) C SU(2) L U(1) Y VEV θh SU(3) C U(1) em ( ) [9, Y.Hosotani 83] 18
Venn SO(11) SO(10) (5),(6) (4) BC Planck SU(5) G SM (2) Φ (1) G P S (3) BCs 5D (A M = A µ A z ) A (z=1) µ A (z=z L ) µ A (z=1) z A (z=z L ) z (1) G SM N N D D (2) SU(5) G P S N D D N (3) SU(5) G P S D eff N D D (4) SO(10) (SU(5) G P S ) D eff D D N (5) SO(5)/SO(4) D D N N (6) SO(7)/SO(6) D N N D 19
SO(11) 5 SO(11) A M / \ 4 A µ SM g, W, B A y SM H SO(11) GHGUT in RS [7, 10, Y.Hosotani,N.Y. 15] 20
SO(11) 5 SO(11) Ψ (a) 32 4 ψ (a) SM q (a), l (a) / \ L 4 ψ (a) R SM u (a), d (a), e (a) SO(11) GHGUT in RS [7, 10, Y.Hosotani,N.Y. 15] 21
SO(11) Bulk field A M Zero modes G µ W µ A µ φ G SM (8, 1) 0 (1, 3) 0 (1, 1) 0 (1, 2) 1/2 SL(2, C) (1/2,1/2) (1/2,1/2) (1/2,1/2) (0,0) Bulk field Zero modes G SM (3, 2) +1/6 (3, 1) +2/3 (3, 1) 1/3 (1, 2) 1/2 (1, 1) 1 SL(2, C) (1/2,0) (0,1/2) (0,1/2) (1/2,0) (0,1/2) Ψ (a) 32 q (a) L u (a) R d (a) R l (a) L e (a) R 22
[11, N.Y. 15] SO(11) [7, Y.Hosotani,N.Y. 15] [8, N.Y. 16] SO(11) [A.Furui,Y.Hosotani,N.Y. ] 23
[11, N.Y. 15] SO(11) [7, Y.Hosotani,N.Y. 15] [8, N.Y. 16] SO(11) [A.Furui,Y.Hosotani,N.Y. ] 24
3. (1-loop) [12, E.g., Slansky 81] d dlog(µ) α 1 i (µ) = b1 loop i 2π, α i := g 2 i /4π, T (R):R Dynkin, b 1 loop i = 11 3 Vector (Real) T (R V ) + 2 3 Fermion (Weyl) T (R F ) + 1 6 Scalar (Real) T (R S ) 25
(1-loop) [12, E.g., Slansky 81] b 1 loop i d dlog(µ) α 1 i (µ) = b1 loop i 2π, µ α 1 i (µ) = α 1 i (µ 0 ) b1 loop i 2π ( µ log [11 13, McKay-Patera 81;Slansky 81;N.Y. 15] β µ 0 ). 26
G µ W µ B µ Q u c d c L e c φ SU(3) C 8 1 1 3 3 3 1 1 1 SU(2) L 1 3 1 2 1 1 2 1 2 U(1) Y 0 0 0 1/6 2/3 1/3 1/2 1 1/2 b SM i = 11 3 C 2(G i ) + 2 3 Fermion (Weyl) T (R i ) + 1 3 Higgs (Complex) T (R i ). 27
G µ W µ B µ Q u c d c L e c φ SU(3) C 8 1 1 3 3 3 1 1 1 SU(2) L 1 3 1 2 1 1 2 1 2 U(1) Y 0 0 0 1/6 2/3 1/3 1/2 1 1/2 b SM i = 0 22/3 11 + n F 4/3 4/3 4/3 + n H 1/10 1/6 0 = +41/10 19/6 7. 28
[8, E.g., N.Y. 16] Standard Model 60 50 40 30 20 10 0 100 10 5 10 8 10 11 10 14 10 17 Α 1 (@ µ = M Z 91 GeV) Ref. [14, PDG 14] Μ α 3C 0.118, α 2L = α em sin 2 θ W, α 1Y = 5α em 3 cos 2 θ W, α 1 em 128, sin 2 θ W 0.23. 29
(@ µ = M GUT ) α 3C (M GUT ) = α 2L (M GUT ) = α 1Y (M GUT ) α em (µ) = 3α 1Y (µ)α 2L (µ) 3α 1Y (µ) + 5α 2L (µ), sin2 θ W (µ) = 3α 1Y (µ) 3α 1Y (µ) + 5α 2L (µ). sin 2 θ W (M GUT ) = 3α 1Y 3α 1Y + 5α 2L (M GUT ) = 3 8 0.23 sin2 θ W (M Z ) 30
(1-loop) [12, E.g., Slansky 81] d dlog(µ) α 1 i (µ) = b1 loop i 2π, b 1 loop i KK µ? KK 4 k m KK (k Z) k KK 1-31
5D GHGUT d dlog(µ) α 1 i (µ) = b1 loop i 2π, km KK < µ < (k + 1)m KK β b 1 loop i =b 0 i + k b KK. 32
5D GHGUT { d b0 i dlog(µ) α 1 i (µ) = 2π for µ < m KK b0 i 2π, k bkk 2π for km KK < µ < (k + 1)m KK KK k k µ m KK. km KK < µ < (k + 1)m KK α 1 i (µ) = α 1 i (m KK ) b0 i 2π log µ µ m KK m KK m KK b KK 2π. 33
5D GHGUT b KK < 0 α i (µ) 2π m KK b KK µ b KK > 0 α i (µ) near α 1 i (m KK ) bkk 2π µ m KK 34
SO(11) A M Ψ (a) 32 Ψ (b) 11 SO(11) 55 32 11 5D RS 1 5 4 4 Orbifold BC (, ) (, ) β 1st KK b KK = ( 11 3 Vector + 1 ) C 2 (SO(11)) + 4 6 3 Scalar Fermion (Dirac) T (R F ). 35
SO(11) A M Ψ (a) 32 Ψ (b) 11 SO(11) 55 32 11 5D RS 1 5 4 4 Orbifold BC (, ) (, ) β 1st KK b KK = 7 2 C 2(SO(11)) + 4 3 (n ST (32) + n V T (11)), C 2 (SO(11) = 55) = T (55) = 9, T (32) = 4, T (11) = 1. n S, n V n S = 3, n V = 0. 36
SO(11) A M Ψ (a) 32 Ψ (b) 11 SO(11) 55 32 11 5D RS 1 5 4 4 Orbifold BC (, ) (, ) β 1st KK b KK = 7 2 9 + 4 3 (3 4 + 0 1) = 31 2. 37
SO(11) GHGUT Α 1 b KK 31 2 100 80 60 40 20 0 100 10 5 10 8 10 11 10 14 10 17 m KK 10 6 GeV Α 1 b KK 13 2 100 80 60 40 20 0 100 10 5 10 8 10 11 10 14 10 17 [8, N.Y. 16] 2 (n 32, n 11 ) = (3, 0), (5, 2), (5, 4) Μ m KK 10 6 GeV Α 1 b KK 1 2 100 80 60 40 20 0 100 10 5 10 8 10 11 10 14 10 17 (@ µ = M Z 91 GeV) Ref. [14, PDG 14] Μ m KK 10 6 GeV α 3C 0.118, α 2L = α em sin 2 θ W, α 1Y = 5α em 3 cos 2 θ W, α 1 em 128, sin 2 θ W 0.23. 38
SO(11) GHGUT Α 1 b KK 31 2 70.0 50.0 30.0 20.0 15.0 10.0 100 10 5 10 8 10 11 10 14 10 17 m KK 10,10,10 GeV Α 1 b KK 31 2, 13 6, 1 2 70.0 50.0 30.0 20.0 15.0 10.0 100 10 5 10 8 10 11 10 14 10 17 [8, N.Y. 16] 3 KK β Μ m KK 10 10 GeV (@ µ = M Z 91 GeV) Ref. [14, PDG 14] α 3C 0.118, α 2L = α em sin 2 θ W, α 1Y = 5α em 3 cos 2 θ W, α 1 em 128, sin 2 θ W 0.23. 39
4. Kaluza-Klein(KK) SO(11) KK ( ) [11, N.Y. 15] ( [8, N.Y. 16] ) 40
References [1] K. Agashe, R. Contino, and A. Pomarol, The Minimal composite Higgs model, Nucl. Phys. B719 (2005) 165 187, arxiv:hep-ph/0412089 [hep-ph]. [2] Y. Hosotani, K. Oda, T. Ohnuma, and Y. Sakamura, Dynamical Electroweak Symmetry Breaking in SO(5) U(1) Gauge-Higgs Unification with Top and Bottom Quarks, Phys.Rev. D78 (2008) 096002, arxiv:0806.0480 [hep-ph]. [3] Y. Hosotani, S. Noda, and N. Uekusa, The Electroweak Gauge Couplings in SO(5) U(1) Gauge-Higgs Unification, Prog. Theor. Phys. 123 (2010) 757 790, arxiv:0912.1173 [hep-ph]. [4] S. Funatsu, H. Hatanaka, Y. Hosotani, Y. Orikasa, and T. Shimotani, LHC Signals of the SO(5) U(1) Gauge-Higgs Unification, Phys. Rev. D89 no. 9, (2014) 095019, arxiv:1404.2748 [hep-ph]. [5] S. Funatsu, H. Hatanaka, Y. Hosotani, Y. Orikasa, and T. Shimotani, Dark Matter in the SO(5) U(1) Gauge-Higgs Unification, PTEP 2014 (2014) 113B01, arxiv:1407.3574 [hep-ph]. 41
[6] S. Funatsu, H. Hatanaka, and Y. Hosotani, H Zγ in the Gauge-Higgs Unification, Phys. Rev. D92 (2015) 115003, arxiv:1510.06550 [hep-ph]. [7] Y. Hosotani and N. Yamatsu, Gauge-Higgs Grand Unification, Prog. Theor. Exp. Phys. 2015 (2015) 111B01, arxiv:1504.03817 [hep-ph]. [8] N. Yamatsu, Gauge Coupling Unification in Gauge-Higgs Grand Unification, Prog. Theor. Exp. Phys. 2016 (2016) 043B02, arxiv:1512.05559 [hep-ph]. [9] Y. Hosotani, Dynamical Mass Generation by Compact Extra Dimensions, Phys.Lett. B126 (1983) 309. [10] Y. Hosotani and N. Yamatsu, Gauge-Higgs Grand Unification, PoS PLANCK2015 (2015) 058, arxiv:1511.01674 [hep-ph]. [11] N. Yamatsu, Finite-Dimensional Lie Algebras and Their Representations for Unified Model Building, arxiv:1511.08771 [hep-ph]. [12] R. Slansky, Group Theory for Unified Model Building, Phys. Rept. 79 (1981) 1 128. [13] W. G. McKay and J. Patera, Tables of Dimensions, Indices, and Branching Rules for Representations of Simple Lie Algebras. Marcel Dekker, Inc., New York, 1981. 42
[14] Particle Data Group Collaboration, K. A. Olive et al., Review of Particle Physics (RPP), Chin.Phys. C38 (2014) 090001. 43